Hidrolikte Bağlantı Çeşitliliği
Hidrolik sistemlerde farklı bağlantı yöntemleri arasında en yaygın olanlar hidrolik hortumlar ve devre boruları. Bunların haricinde hidrolik sistemlerde bağlantı elemanları, adaptörler, kaplinler, vanalar gibi farklı farklı ekipmanlar mevcuttur. Bu farklı ekipmanları birbirine bağlamak için farklı dişler mevcuttur. Avrupa’da olduğu gibi ülkemizde de en yaygın olan metrik diştir. Bunun haricinde BSP, JIC, ORFS, NPT ve SAE flaşlar mevcuttur. Ağızları birbirine benzese de farklı dişlerin montajı mümkün değildir. Her farklı dişin kendine göre avantajları ve dezavantajları vardır.
Metrik
Bilgi:
- Avrupa’nın sistemi
- Metrik diş DIN 3853
- Contalı veya contasız seçenekli
- Diğer normlar: DIN ISO 12151-2, ISO 724
Artı:
- Avrupa’nın her yerinde bulunur
- Yüksek sızdırmazlık
- Yüksek basınç
- Yüksük ile kolay montaj
- Profesyonel yüksükleme sistemleri
- Üretici onaylı boru
Eksi:
- Somunları büyük anahtar ağzının çok yere ihtiyacı vardır
- Fazla malzemeden dolayı maliyeti daha yüksektir
- Çeşidi çok olduğu için stok maliyetleri artıyor
- Karıştırma ihtimali var
BSPP
Bilgi:
- Dünya çapında çok yaygın
- Whitworth Diş
- Contalı veya contasız seçenekli
- Diğer normlar: ISO 228-1, ISO 8434-6, BS 5200, DIN EN 10226-2
Artı:
- Adaptörler, blok bağlantı olarak da kullanılabiliyor
- Büyük çaplar mevcut
- Her yerde bulunabiliyor
Eksi:
- Boruya direkt bağlantı mümkün değil, sadece kaynak ile bağlantı mümkün
- Yüksek basınç ve titreşimde sızdırmazlık
JIC
Bilgi:
- Uluslararası en yaygın UN veya UNF ASME B1.1 Dişi
- Contalı veya contasız seçenekli
- Diğer Normlar: SAE J514, ISO 8434-2, SAE J515, SAE J516
Artı:
- Kompakt yapı
- Malzeme az olduğundan fiyatı uygun
- Her yerde bulunabiliyor
Eksi:
- İnce boru kalınlığı olduğu için sadece düşük basınca dayanıklıdır.
- Boru üreticileri havşalar için sertifika vermiyor.
- Havşa makina gerekiyor.
- Yüksek basınçlarda ve titreşimlerde kaçak oluşuyor.
ORFS
Bilgi:
- Artık tüm dünyaya yayıldı.
- UN, UNF veya UNS ISO 8434-3 SAE J1453 Dişi
- Contalı veya contasız seçenekli
Artı:
- Tüm dünyaya yayılmaya devam ediyor.
- Düşük ve orta basınçlarda sızdırmazlık
- Tek serisi var.
Eksi:
- İnce boru kalınlığı olduğu için sadece düşük basınca dayanıklıdır.
- Boru üreticileri havşalar için sertifika vermiyor.
- Havşa makina gerekiyor.
- Yüksek basınçlarda ve titreşimlerde kaçak oluşuyor
Diğer Bağlantılar
NPT
Genelde erkek diş olarak kullanılır ve diğer bağlantıların aksine silindirik değil, koniktir. BSP dişine çok yakın olsa da diş hatvesinden dolayı uyumlu değildir. Ülkemizde BSP dişin konik olanı BSPT'yi de NPT ile karıştırıyorlar. 700 bar ve daha yüksek basınçlarda çokça tercih edilen bir bağlantı olmasının en büyük sebebi yumuşak contası olmamasıdır.
Normlar: SAE J516, SAE J514
SAE Flanş
Büyük çaplı hatlarda çokça tercih edilen ve yarım aylar ile montajı yapılan yaygın bir bağlantı şeklidir. İki yüzeyin birbiri ile temas etmesi ve conta yardımı ile sızdırmazlığın sağlanması bu bağlantının en belirgin şeklidir. Yüksek geçirgenliğe ihtiyaç olduğunda en iyi çözümlerden biridir.
Conta çeşitleri:
- O-Ring
o NBR 90 Shore A
o Maksimum çalışma basıncı: 210 bar
o Çalışma sıcaklık aralığı: -20° ile +100°
- Kare Ring
o NBR 90 Shore A
o Maksimum çalışma basıncı: 420 bar
o Çalışma sıcaklık aralığı: -20° ile +100°
- SAE Keçe
o Poliüretan 93 Shore A
o Maksimum çalışma basıncı: 420 bar
o Çalışma sıcaklık aralığı: -35° ile +110°
Normlar: SAE J518, ISO 6162-1/-2
Yazar; Hüseyin AKIN , DICSA şirketinde Turkey Office Sales Manager e-mail:h.akin@dicsaes.com